Hoe Cubaanse koffie te maken

Diavoorstelling openen

Een Cubaanse koffie of cafecito is de geschiedenis van de natie in een beker. Iconische handelsmerken in verband met een cafecito – zoals de licht bittere smaak, de zoete espuma die het donkerbruine brouwsel afdekt, en de sierlijke demitasse-kopjes, of tacitas, waarin het wordt geserveerd – weerspiegelen de geschiedenis van een land gekneusd door onrust, ontberingen en schaarste. Ze zijn ook symbolen van de veerkracht en het creatieve denken van de Cubaanse mensen die consequent slimme oplossingen hebben bedacht voor bijna alles wat ze nodig hebben in het leven sinds de Cubaanse revolutie hun wereld in 1959 op zijn kop zette.

Geschiedenis in een beker

Ik bracht veel tijd door in Cuba’s coffeeshops terwijl ik mijn kookboek aan het onderzoeken was Cuba: recepten en verhalen uit de Cubaanse keuken. Ik leerde van de barista’s die me vakkundig sterke kopjes zwarte gezoete koffie hebben gebrouwen, die de bitterheid wordt toegeschreven aan de geroosterde kikkererwten die vermalen worden met Cubaanse koffiebonen om het beschikbare aanbod te vergroten. De espuma, wat suiker is samengeklopt met een kleine hoeveelheid koffie om een ​​dikke en schuimige dop te vormen, is bedoeld om de crema in duurdere kopjes espresso na te bootsen.

De kleine tacitas weerspiegelen de koffietekorten en de magere rantsoenen die Cubanen hebben verduurd sinds de regering hen in 1962 oplegde na de nationalisatie van de voedselvoorziening van de natie. Elke Cubaanse persoon krijgt slechts vier gram koffie per maand, waardoor een klein kopje nodig is om ervoor te zorgen dat de koffie blijft bestaan ​​en de koffiecultuur, zo een integraal onderdeel van het dagelijks leven van Cubanen, standhoudt.

(Afbeelding tegoed: Guy Ambrosino)

The Moka Pot and Coffee Solidarity

Cubaanse koffie wordt traditioneel geproduceerd in een moka-pot, een iconisch symbool van koffiecultuur in Europa, het Caribisch gebied en Midden- en Zuid-Amerika. De eenvoudige maar toch ingenieuze roestvrijstalen potten (die soms in kleurrijk emailglas worden geglazuurd) zetten de koffie op door met behulp van stoom het water door het koffiedik omhoog te duwen.

Cubaanse koffie wordt zeer fijn gemalen, wat bijdraagt ​​aan zijn robuuste smaak. Naast de cafecito wordt het in verschillende incarnaties geserveerd. Deze omvatten de cortadito, vertaald als kleine snee in het Spaans, waarin een scheut gestoomde melk wordt toegevoegd aan het koffie-shot. Café con leche is ook een combinatie van melk en koffie met een melk-tot-melkverhouding van 80 tot 20. Het is gezoet met overvloedige hoeveelheden suiker en een mespuntje zout. De colada is het ultieme symbool van Cubaanse comraderie. Het bevat tussen de vier tot zes shots van gezoete espresso geserveerd in een kopje, meestal styrafome, dat wordt gedeeld met vrienden.

De trots en hartzeer van een natie

Koffie werd voor het eerst in 1748 geïntroduceerd door Jose Antonio Gelabert in Cuba. De Franse kolonisten die aan het einde van de achttiende eeuw na de Haïtiaanse revolutie in Cuba aankwamen, brachten meer geavanceerde koffieproductietechnieken met zich mee die tot op de dag van vandaag door de coffeeshops van Cuba worden gedragen. In de hoogtijdagen in de 19e en 20e eeuw exporteerde de Cubaanse koffie-industrie meer koffie naar Spanje dan enig ander land.

De arabica en robustabonen die in de koffievelden van de natie worden gekweekt waren een essentieel deel van de Cubaanse economie en een symbool van nationale trots. Cafés waren niet alleen plaatsen om te genieten van een kopje koffie, maar ook het epicentrum van het culturele leven. De meeste Cubanen schetsen hun dag nog steeds rond een bezoek aan een koffiehuis of een thuis gebrouwen kopje koffie, hoewel de winkels minder zijn en de koffie schaars.

Coffeeshops, ook wel bekend als ventanitas, weerspiegelen de geschiedenis die zich afspeelde na de Cubaanse revolutie. Op het hoogtepunt van de cafécultuur van Havana floreerden meer dan 150 cafés in de vergulde straten van de stad met levendig beschilderde huizen, versierd met sierlijke bloeitjes en welgestelde, elegant geklede Cubanen die slenteren langs de havenstraat die bekend staat als de Malecon..

De daling van de coffeeshop begon in 1959 en nam nog een hit in 1962 als gevolg van het Amerikaanse handelsembargo tegen Cubaanse goederen. Cafés leed opnieuw toen de Sovjet-Unie eind jaren tachtig instortte: Cuba was afhankelijk van de export die het aan andere communistische naties verkocht en had weinig andere afzetmogelijkheden voor zijn goederen. De ineenstorting van de Sovjet-Unie luidde een duistere tijd in voor Cubanen, bekend als de Grote Recessie. Koffie was nog steeds beschikbaar, maar in anemische hoeveelheden; elke kostbare druppel weerspiegelt de honger van de Cubanen wiens rantsoenen ze voortdurend op de rand van de hongersnood wankelden.

Op het dieptepunt in 2007 produceerde Cuba slechts 7.000 zakken koffie, in een verre klap van de 440.000 tassen die het ooit had geëxporteerd. Met de hulp van overheidssteun zweeft de productie van Cubaanse koffie vandaag rond de 120.000 zakken. De langzame maar gestage groei komt ook tot uiting in de onafhankelijke coffeeshops die zijn begonnen te reemeneren op straathoeken die slechter zijn dan vóór de revolutie, maar nog steeds bruisen van het optimisme en de energie van het onvermoeibare Cubaanse volk.